Tại hội nghị “Phổ biến những quy định mới về đảm bảo an toàn cho trẻ em trên xe ô tô trong Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ” do Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) quốc gia tổ chức chiều 15/11, Đại tá Nguyễn Quang Nhật (Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an) cho biết, 10 năm qua, tai nạn giao thông (TNGT) ở nước ta có xu hướng giảm, đặc biệt giảm sâu trong giai đoạn dịch Covid-19.
Tuy nhiên, năm 2023, TNGT tăng mạnh trở lại, vụ việc nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng có xu hướng gia tăng, làm chết nhiều người, thậm chí là nhiều người trong một gia đình.
“Nguyên nhân của tình hình phức tạp về trật tự ATGT do ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông chưa cao, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông còn hạn chế, người và phương tiện giao thông gia tăng nhanh chóng trong khi đó quản lý kinh doanh vận tải, quản lý lái xe còn nhiều bất cập”, Đại tá Nguyễn Quang Nhật nói.
Gia tăng học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông
Theo Đại tá Nguyễn Quang Nhật, đáng ngại là tình trạng vi phạm trật tự ATGT và TNGT liên quan đến các em học sinh ngày càng diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng.
Đại tá Nguyễn Quang Nhật cho biết, 6 tháng đầu năm, lực lượng cảnh sát giao thông toàn quốc đã xử lý 84.971 trường hợp học sinh vi phạm trật tự ATGT, tạm giữ 47.437 xe mô tô. Trong đó có tới 42.520 trường hợp chưa đủ tuổi điều khiển phương tiện…
Những hành vi vi phạm chủ yếu gồm: Không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, đi xe dàn hàng ngang, vượt đèn đỏ, phóng nhanh, vượt ẩu, đi xe mô tô khi chưa đủ điều kiện (không có giấy phép lái xe)…
Công an các địa phương đã xử lý 17.253 trường hợp giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển, khởi tố 100 vụ, 110 bị can về hành vi “giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
“Thực trạng này rất đáng lo ngại, là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến cho TNGT trong học sinh tăng cao. Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm, toàn quốc đã xảy ra 1.147 vụ tai nạn giao thông liên quan đến học sinh, làm chết 436 em, bị thương 1.222 em, so với 6 tháng đầu năm 2023 đã tăng 40 vụ (+3,61%)”, Đại tá Nguyễn Quang Nhật cho biết.
Tuyệt đối không giao xe cho con chưa đủ điều kiện điều khiển
Nhằm hạn chế tai nạn giao thông, Cục Cảnh sát giao thông khuyến cáo người dân không điều khiển phương tiện sau khi đã sử dụng rượu, bia hoặc ma túy, các chất kích thích mạnh khác.
Khi tham gia giao thông, người điều khiển phương tiện không sử dụng điện thoại, các thiết bị khác làm mất tập trung; cần kiểm soát tốc độ, sẵn sàng phanh khi cần thiết. Đồng thời, luôn quan sát xung quanh, giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước, chủ động nhường đường cho các phương tiện khác.
Với trẻ chưa đủ tuổi điều khiển, bố mẹ tuyệt đối không giao xe cho con.
Cục Cảnh sát giao thông mới đây đã đề xuất tăng mức phạt gấp 5 lần (từ 4 – 6 triệu đồng lên 28 – 30 triệu đồng) đối với hành vi giao xe cho người chưa đủ tuổi điều khiển.
Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết thêm, Điều 264 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
Trong đó, cha mẹ giao xe cho con, cháu chưa đủ tuổi lái, gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe cho người khác, thiệt hại về tài sản hoặc làm chết người… có thể bị phạt tù cao nhất đến 7 năm.
Việc giao xe cho người không đủ điều kiện lái xe cũng sẽ bị phạt tiền từ 800 nghìn đồng đến 2 triệu đồng đối với xe máy; từ 4 – 6 triệu đồng đối với ô tô.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hơn 90% các ca tử vong do TNGT đường bộ xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp và thu nhập trung bình. Ngay cả ở các quốc gia có thu nhập cao, những người nghèo có nhiều khả năng gặp TNGT đường bộ hơn so với những người giàu có.
Đáng lưu ý, những người trong độ tuổi từ 15 – 44 chiếm 60% số ca tử vong do TNGT gây ra. Nam giới có nhiều khả năng gặp tai nạn giao thông đường bộ hơn so với nữ giới.