Phòng ngừa trầm cảm ở người bệnh tiểu đường

Một số nghiên cứu cho thấy, người mắc các bệnh tiểu đường có nguy cơ bị trầm cảm cao gấp 2-3 lần so với người bình thường. Trầm cảm cũng làm tăng nguy cơ tử vong ở người bệnh tiểu đường lên gấp 2 lần, khiến người bệnh thờ ơ với sức khỏe, không chủ động tuân thủ điều trị làm bệnh trở nặng.

Do đó, người bệnh cần được phát hiện sớm các bất thường về mặt tâm lý để được bác sĩ tư vấn điều trị sớm, tránh bệnh tiến triển nặng dẫn đến các hậu quả đáng tiếc.

Nguyên nhân gây trầm cảm ở người tiểu đường

Tiểu đường là căn bệnh không thể chữa trị dứt điểm, người bệnh chỉ có thể sống cùng với bệnh. Trong đó, việc kiểm soát đường huyết vô cùng quan trọng, dễ tạo ra áp lực cho người bệnh. Theo nhiều nghiên cứu, người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ bị trầm cảm cao gấp 2 lần so với người bình thường.

Có thể nói rằng, sự nghiêm ngặt trong điều trị tiểu đường làm người bệnh căng thẳng, dẫn đến nhiều biến chứng trong đó có các biến chứng thần kinh, từ đó xuất hiện trầm cảm. Ngược lại, trầm cảm cũng dễ làm người bệnh ăn uống vô độ, hút thuốc, uống rượu, lười vận động, tăng cân, đây là những yếu tố gây ra tiểu đường. Trầm cảm ảnh hưởng đến công việc, giao tiếp và suy nghĩ. Những điều này tác động xấu đến việc điều trị tiểu đường.

Biểu hiện trầm cảm ở người tiểu đường

• Không còn hứng thú với các hoạt động. Người bệnh mất dần các sở thích vốn có như bóng đá, ca nhạc, du lịch, mua sắm…
• Thay đổi giấc ngủ: mất ngủ, thức giấc khó ngủ lại hoặc ngủ nhiều cả ngày.
• Thay đổi ăn uống: ăn ít hoặc nhiều hơn bình thường dẫn đến khó kiểm soát cân nặng.
• Khó tập trung khi xem truyền hình, học hành, làm việc.
• Mất sức sống, căng thẳng, mệt mỏi mọi lúc.
• Cảm giác tội lỗi: xem mình là gánh nặng của gia đình, xã hội.
• Có suy nghĩ, hành vi tổn hại cơ thể.

Làm gì khi mắc trầm cảm ở người tiểu đường?

Trầm cảm và tiểu đường xảy ra đồng thời sẽ làm xấu hơn tình trạng bệnh nền, dẫn đến tăng gánh nặng kinh tế xã hội, giảm tuân thủ điều trị, giảm chức năng và chất lượng cuộc sống, tăng chi phí điều trị, tăng tỷ lệ biến chứng và tỷ lệ tử vong ở người bệnh.

Do đó, cần chú ý phát hiện sớm trầm cảm để chăm sóc và điều trị bệnh nhân tiểu đường một cách toàn diện. Tiểu đường là một trong các nguyên nhân tử vong hàng đầu, còn trầm cảm là nguyên nhân hàng thứ tư gây ra gánh nặng bệnh tật của toàn thế giới.

Theo nhiều nghiên cứu khác trên thế giới, tỷ lệ trầm cảm ở người bệnh tiểu đường dao động từ 6,1% đến 23%, tỷ lệ thay đổi theo từng quốc gia với điều kiện kinh tế, xã hội khác nhau.

Phòng ngừa trầm cảm ở người tiểu đường

Người thân trong gia đình có người mắc tiểu đường nên quan tâm, chia sẻ động viên người bệnh. Đồng thời người mắc tiểu đường cũng cần chia sẻ cảm xúc với người thân gia đình và bạn bè, giúp họ hiểu về bệnh tiểu đường và tạo điều kiện cho mình thực hiện chế độ ăn uống cũng như các chế độ điều trị và luyện tập một cách nghiêm túc.

Sớm chấp nhận bản thân mắc tiểu đường nhằm kịp thời điều chỉnh những hành vi có hại cho sức khỏe như: bỏ ngay thuốc lá, giữ tinh thần lạc quan, duy trì luyện tập thể lực, tìm hiểu nhiều về bệnh tiểu đường và việc điều trị bệnh; tránh tâm lý bi quan, chán nản, dễ dẫn đến không tuân thủ chế độ điều trị.

Thăm khám thường xuyên để theo dõi những thay đổi của cơ thể như tổn thương ở bàn chân để có các biện pháp xử trí kịp thời, tránh nguy cơ cắt cụt chi.

Luyện tập thể thao thường xuyên giúp giảm cân, giảm đường huyết và tăng cường năng lượng, sức chịu đựng của cơ thể; từ đó thúc đẩy các hormone “vui vẻ” trong não và kích thích tăng trưởng các tế bào não mới, tương tự như thuốc chống trầm cảm.