Phòng bệnh cho trẻ trong mùa mưa là mối quan tâm của nhiều bậc cha mẹ có con nhỏ. Trời mưa gió thường xuyên, khí hậu nóng ẩm là điều kiện thuận lợi cho các loại virus gây bệnh phát triển và lây lan nhanh hơn. Trẻ hay gặp những bệnh như: cảm lạnh, viêm đường hô hấp trên, tiêu chảy cấp…
Những bệnh thường gặp ở trẻ khi thời tiết ẩm ướt
Do sức đề kháng của trẻ chưa kịp hình thành, thời tiết thay đổi, trẻ rất dễ bị nhiễm lạnh và nhiễm bệnh. Khi bị cảm lạnh, trẻ có thể sốt đột ngột (>38,3 độ C) hoặc sốt kèm theo run, ớn lạnh, đau nhức cơ thể, rất mệt và ho khan. Sau khi xuất hiện các triệu chứng trên khoảng 2 đến 3 ngày, trẻ có thể bị đau họng, ngạt mũi và ho liên tục.
Cảm lạnh thường không quá nghiêm trọng và thông thường sẽ tự khỏi trong vòng 1 tuần. Tuy nhiên, bệnh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe khi bị bội nhiễm vi khuẩn dẫn đến tiến triển nặng hơn thậm chí dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
Vì vậy sau 1 tuần, nếu thấy trẻ vẫn chảy mũi dịch đặc kèm ho nặng tiếng, bạn cần cho trẻ đi khám ngay.
Viêm đường hô hấp trên (viêm nhiễm tai- mũi- họng) là bệnh thường gặp khi thời tiết mưa gió, nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do dị ứng hoặc tác nhân vi khuẩn, virus có trong môi trường ẩm thấp. Trẻ viêm đường hô hấp thường bị sốt, ho, sổ mũi, hắt hơi.
Hầu hết trẻ em bị viêm đường hô hấp trên ở mức độ nhẹ, chỉ kéo dài vài ngày và tự khỏi, thậm chí không cần dùng kháng sinh, vì đa số là do virus gây ra. Tuy nhiên, có một số trẻ bị viêm đường hô hấp nặng nhưng không sốt hoặc sốt nhẹ. Đặc biệt với trẻ bị còi xương, suy dinh dưỡng; lại kèm ho khò khè, có vẻ có tiếng rít, trẻ biếng ăn, khó chịu, quấy khóc nhiều và ngủ kém. Lúc này cần đưa trẻ đi khám ngay.
Tiêu chảy cấp ở trẻ em thường do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra. Trong số đó, Rotavirus là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy cấp, có thể gây tử vong ở trẻ nhỏ. Đây là loại virus có khả năng tồn tại lâu dài trong môi trường ẩm thấp gió mưa, có thể sống hàng giờ trên tay và trên các bề mặt rắn. Đặc biệt, Rotavirus có thể sống ổn định, gây bệnh khi sống trong phân 1 tuần.
Bệnh hay gặp nhất ở trẻ dưới 5 tuổi. Khi tiêu chảy cấp trẻ thường có các triệu chứng điển hình như tiêu chảy, nôn mửa, đau bụng, dễ mất nước, có thể dẫn đến trụy tim mạch và tử vong nếu không được chăm sóc đúng cách và điều trị kịp thời.
Với các biểu hiện nghi ngờ là Rotavirus, bạn cần đưa con vào bệnh viện để điều trị ngay.
Cha mẹ cần làm gì để con ít ốm?
Hầu hết các viêm nhiễm vùng tai- mũi- họng đều lành tính nếu bạn phân biệt được lúc nào cần tư vấn của bác sĩ. Cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
Nguyên tắc 1: Chế độ ăn tăng cường sức đề kháng cho trẻ
Một chế độ ăn uống khoa học là rất cần thiết cho trẻ nhỏ. Đây là yếu tố quan trọng giúp trẻ có hệ miễn dịch khỏe mạnh. Cha mẹ nên chú ý đến thành phần protein và vi chất dinh dưỡng. Trong đó, kẽm và sắt là hai vi chất cực kỳ quan trọng có trong thịt bò, thịt gà, cá, trứng và hải sản.
Ngoài ra, cha mẹ nên rèn luyện cho con thói quen ăn nhiều rau củ quả, uống các loại nước ép trái cây màu vàng, cam, đỏ như: cam, cà rốt, cà chua… để bổ sung vitamin A, vitamin B, và vitamin. Vitamin C còn đóng vai trò rất quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch của trẻ.
Nguyên tắc 2: Thay đổi hoạt động cho trẻ
Do thời tiết thất thường kèm theo độ ẩm, mưa gió nên việc thay đổi hoạt động của trẻ là cần thiết. Luôn giữ ấm cơ thể trẻ, nhất là về đêm, chú ý vùng cổ, ngực và bụng. Cần chú ý vệ sinh cho trẻ: Ngoài việc giữ gìn vệ sinh sạch sẽ xung quanh trẻ, việc vệ sinh cá nhân cho trẻ cũng rất chu đáo như: Cắt móng tay, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng kháng khuẩn, dùng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi họng hàng ngày.
Cần cho trẻ ngủ đủ giấc: Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Cha mẹ nên đảm bảo cho con ngủ đủ 9-12 tiếng mỗi ngày tùy theo độ tuổi. Phòng ngủ của trẻ phải thoáng mát, đủ ánh sáng và duy trì độ ẩm nhất định để trẻ không bị khó thở.
Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với động vật: Lông chó, mèo hay bụi từ chăn, ga, đệm… không được vệ sinh sạch sẽ là nguyên nhân chính gây ra bệnh ho, hen suyễn ở trẻ…
Nguyên tắc 3: Chăm sóc đúng cách
Khi trẻ bị bệnh thường sốt, ho, nôn mửa và đi ngoài phân lỏng. Ngoài việc cho trẻ đi khám bác sĩ, cha mẹ cần chăm sóc trẻ đúng cách.
Nếu trẻ sốt: Cha mẹ nên cho trẻ mặc quần áo thoáng, dễ thấm mồ hôi, uống nhiều nước, lau nước ấm cho trẻ và đưa trẻ đến khám tai- mũi- họng.
Nếu trẻ ho: Nên nhớ, ho không phải là dấu hiệu xấu. Ho là phản xạ phòng vệ tự nhiên của cơ thể giúp tống đờm nhớt, virus, vi khuẩn ra khỏi đường hô hấp. Nguyên nhân gây ho phổ biến nhất ở trẻ em là nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus, vì vậy triệu chứng này đạt đỉnh điểm vào ngày thứ 2-3 của bệnh và kéo dài 10-14 ngày.
Để giảm ho cho trẻ, đối với trẻ dưới 12 tháng mẹ nên nhỏ một vài giọt thuốc chống dị ứng. Với trẻ trên 12 tháng tuổi, cha mẹ có thể cho trẻ uống ½ thìa thuốc long đờm thảo dược trước khi đi ngủ 30 phút sẽ giúp giảm ho và ít thức giấc ban đêm.
Nếu trẻ nôn trớ và tiêu chảy phân lỏng: Nguyên nhân thường gặp nhất là viêm dạ dày, ruột do virus hay còn gọi là tiêu chảy cấp. Việc sử dụng thuốc chống nôn và chống tiêu chảy không được khuyến khích. Nếu trẻ chỉ nôn và đi phân lỏng ít, hãy cho trẻ uống nhiều nước để tránh mất nước và cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu. Tình trạng nôn mửa sẽ cải thiện trước, phân lỏng sẽ ổn sau 5-7 ngày. Nếu thấy trẻ nôn trớ, đi ngoài phân lỏng ngày càng nhiều thì bạn nên đưa trẻ đến cơ sở y tế.
Nguyên tắc 4: Cần tiêm phòng cho trẻ đầy đủ và đúng lịch.
Để phòng bệnh, trẻ cần được tiêm chủng đúng lịch, đủ liều theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
Cúm thường lây truyền qua đường hô hấp, hiệu quả tiêm phòng là 96-97%. Trẻ được tiêm phòng cúm có thể bị bệnh nhẹ hơn và ngắn hơn so với trẻ không được tiêm phòng.
Đối với tiêu chảy cấp do Rotavirus, nguyên nhân gây tiêu chảy cấp thường gặp nhất ở trẻ dưới 6 tháng tuổi, liều đầu tiên được tiêm khi trẻ được 2 tháng tuổi.