Anh Hoàng Văn Anh (47 tuổi, Ninh Bình) thắc mắc: “Tôi chạy xe container Bắc – Nam đã gần 7 năm, từng đi qua hầu hết các tuyến cao tốc lớn nhỏ trong cả nước. Gần đây, khi lưu thông trên một số đoạn cao tốc, tôi bắt đầu thấy lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) xuất hiện ở làn dừng khẩn cấp, có khi còn dùng xe chuyên dụng bật còi yêu cầu tài xế dừng lại.
Là người cầm vô lăng, tôi hiểu rõ trách nhiệm chấp hành luật. Nhưng tôi cũng có thắc mắc: Trên cao tốc, nơi phương tiện lưu thông tốc độ cao, mật độ dày thì việc dừng xe để kiểm tra có thật sự cần thiết? Có đúng luật không? Và quan trọng nhất: Có đảm bảo an toàn không?”.
CSGT có được dừng xe trên cao tốc?
Liên quan đến vấn đề này, luật sư Trương Khắc Dũng, Công ty Luật TNHH Hiệp Thành cho biết: Căn cứ Điều 16 Thông tư 32/2023/TT-BCA, lực lượng CSGT được quyền dừng xe trên cao tốc để kiểm soát giao thông, xử lý vi phạm nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
– CSGT trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị nghiệp vụ phát hiện, ghi thu được các hành vi vi phạm xảy ra trên cao tốc.
– CSGT thực hiện theo mệnh lệnh, kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, trật tự xã hội; kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề đã được cấp có thẩm quyền ban hành.
– CSGT thực hiện theo văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng về dừng phương tiện để kiểm soát bảo đảm an ninh, trật tự; đấu tranh phòng, chống tội phạm; phòng, chống thiên tai, cháy nổ; phòng, chống dịch bệnh; cứu nạn, cứu hộ và các hành vi vi phạm khác.
– CSGT nhận được tin báo, phản ánh, kiến nghị, tố cáo về hành vi vi phạm của người và phương tiện giao thông trên cao tốc.
Tuy nhiên, theo luật sư Kiên, Điều 16, Thông tư 32/2023/TT-BCA cũng quy định rõ, CSGT khi dừng, kiểm soát phương tiện giao thông tại một điểm trên đường cao tốc chỉ được dừng xe các vị trí: Khu vực Trạm thu phí, điểm đầu, điểm cuối đường cao tốc.
Trường hợp tuần tra, kiểm soát cơ động trên cao tốc, CSGT chỉ được dừng phương tiện giao thông vào làn dừng phương tiện khẩn cấp để kiểm soát. Sau khi giải quyết xong vụ việc phải thu dọn cọc tiêu, dây căng, biển báo hiệu và di chuyển ngay.
Những lỗi vi phạm rất dễ bị CSGT bắt lỗi trên cao tốc
Người tham gia giao thông khi đi vào cao tốc, nếu không để ý rất dễ bị CSGT bắt lỗi.
Theo Nghị định 168/2021, cụ thể tại điểm g khoản 5 Điều 6, tài xế ô tô khi tham gia giao thông trên cao tốc sẽ bị phạt từ 4 đến 6 triệu đồng nếu vi phạm một trong các lỗi sau: Chuyển làn ở khu vực không được phép; Không có tín hiệu báo rẽ trước khi chuyển làn; Chuyển cùng lúc nhiều làn thay vì chuyển lần lượt từng làn liền kề.
Ngoài ra, điểm d khoản 5 Điều 6 cũng áp dụng mức phạt tương tự đối với lỗi ra hoặc vào đường cao tốc không đúng quy định. Đáng chú ý, cả hai lỗi vi phạm này đều đi kèm hình thức xử phạt bổ sung theo điểm a khoản 16 Điều 6, đó là trừ 2 điểm trên giấy phép lái xe – một quy định mới theo Luật Trật tự, An toàn giao thông đường bộ 2024, có hiệu lực từ 1/1/2025.
Ô tô dừng, đỗ trên đường cao tốc không đúng nơi quy định; không có báo hiệu để người lái xe khác biết khi buộc phải dừng xe, đỗ xe trên đường cao tốc không đúng nơi quy định; quay đầu xe trên đường cao tốc sẽ bị phạt 12-14 triệu đồng kèm trừ điểm giấy phép lái xe 06 điểm.
Với lỗi đi ngược chiều trên đường cao tốc, tài xế ô tô bị phạt từ 30-40 triệu đồng. Đồng thời, người điều khiển bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
