Nam Định được biết đến là nơi có nhiều làng nghề công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. Những làng nghề này đã góp phần không nhỏ trong việc phát triển kinh tế địa phương, tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động. Tuy nhiên, kéo theo đó là vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng mà chính quyền đang tìm lời giải.
Thôn Bình Yên nổi tiếng với nghề tái chế, cô đúc nhôm từ các phế thải như vỏ lon bia, đồ uống đóng hộp để sản xuất ra các sản phẩm dân dụng như chậu, mâm, xoong nồi…
Nghề này đã mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân suốt nhiều năm qua. Không ít gia đình ở trong thôn nhờ đó mà có của ăn của để, nhà cửa khang trang, cuộc sống sung túc. Có gia đình đã tạo ra thu nhập hàng tỷ đồng nhờ công việc này.
Thế nhưng, môi trường ở thôn Bình Yên đang bị ô nhiễm nghiêm trọng khi phần lớn nước thải, khí thải từ hoạt động sản xuất trong làng nghề xả thẳng ra môi trường mà chưa được xử lý.
 |
 |
Ngày 16/6, ghi nhận của PV VietNamNet tại hệ thống kênh mương trong làng nghề cho thấy, cảnh tượng nước thải đặc quánh, đen kịt, mùi hôi bốc lên nồng nặc. Nhiều đoạn mương bị lắng cặn dày đặc, cạn trơ đáy, chỉ còn lại một dòng nước nhỏ tù đọng, nổi váng xanh, vàng lẫn lộn… Đồng ruộng xung quanh bỏ hoang nhiều vì nguồn nước bị ô nhiễm, lúa không thể sinh trưởng.
Không chỉ vậy, không khí ở đây cũng ngày càng ngột ngạt bởi khói bụi và tiếng ồn phát ra từ các lò tái chế nhôm hoạt động thường xuyên.
 |
 |
Ông Đ.X.H. (trú thôn Bình Yên) cho biết, tình trạng ô nhiễm ở đây diễn ra từ rất nhiều năm. Nước tại các kênh mương ô nhiễm khiến nhiều ha ruộng trồng lúa bị bỏ hoang.
“Do mức độ ô nhiễm ngày càng nặng nề, tại những điểm tiếp giáp với các xã lân cận, dòng chảy đã bị chặn để ngăn nước thải từ thôn Bình Yên tràn sang ruộng đồng của họ.
Nước trong mương cũng vì thế mà không thể tiêu thoát, ứ đọng lâu ngày càng khiến tình trạng ô nhiễm trở nên trầm trọng hơn. Dù không làm nghề, nhưng sống trong làng nghề, chúng tôi vẫn phải gánh chịu hậu quả từ ô nhiễm. Tôi cũng rất lo sợ ảnh hưởng sức khoẻ nhưng không biết làm thế nào”, ông H. chia sẻ.
Còn bà T. (trú tại xã Nam Hồng, huyện Nam Trực) chia sẻ: “Nhà tôi cách thôn Bình Yên khoảng hơn 2km. Tôi sang thôn Bình Yên bán hàng được 15 năm nay, bán từ sáng đến trưa rồi về nhà. Bán hàng gần mương nước ô nhiễm, không khí lúc nào cũng đặc quánh vì khí thải ở các lò đốt nhôm nên lúc nào tôi cũng phải bịt khẩu trang kín mít”.
Bà T. cho biết thêm, dù biết bán hàng gần nơi không khí ô nhiễm rất độc hại và ảnh hưởng sức khỏe, nhưng vì mưu sinh nên tôi vẫn phải cố sang đây bán hàng.
Được biết, thôn Bình Yên có khoảng 600 hộ dân, trong đó khoảng trên 60% số hộ dân làm nghề cô đúc, tái chế nhôm. Trung bình mỗi ngày, các hộ sản xuất trong làng nghề thải ra ngoài môi trường cả tấn chất thải rắn nguy hại (xỉ than).
Cùng với đó, hàng trăm mét khối nước thải từ quá trình nhúng rửa, hoàn thiện sản phẩm chứa hóa chất độc hại gồm axit, xút, crom… bị xả thẳng ra hệ thống sông, kênh mương tưới tiêu gây ô nhiễm nghiêm trọng.
 |
 |
Lãnh đạo UBND xã Nam Thanh cho biết, hoạt động sản xuất của các hộ trong thôn Bình Yên phát sinh 3 loại chất thải, gồm khí thải, bã thải (xỉ than) và nước thải. Trong đó, bã thải cơ bản được thu gom, chuyển đi xử lý. Còn khí thải và nước thải vẫn chưa thể xử lý.
Năm 2014, trạm xử lý nước thải tại thôn Bình Yên đã hoàn thành xây dựng nhưng chỉ hoạt động 1 thời gian rồi dừng do nhiều vấn đề.
Giải pháp tạm thời là sử dụng hồ lắng phía sau trạm để gom toàn bộ nước thải về đó, lắng đọng cặn thải để đem đi xử lý. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tình thế, chưa thể xử lý triệt để vấn đề.
“Trong những năm qua, chính quyền địa phương đã nhiều lần tiến hành nạo vét hệ thống kênh, mương nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm, song đây chỉ là giải pháp tạm thời.
Địa phương rất mong muốn các cấp, các ngành quan tâm, hỗ trợ, bố trí phân bổ quỹ đất phù hợp với quy hoạch để xây dựng cụm công nghiệp làng nghề phục vụ việc di dời các hộ sản xuất ra khỏi khu dân cư, tạo điều kiện cho các hộ sản xuất đủ điều kiện về môi trường tiếp tục hoạt động ổn định và an toàn”, lãnh đạo UBND xã Nam Thanh nói.